Vordering op de langstlevende, wat houdt dat in?

Als de eerste ouder overlijdt zonder testament, hebben de kinderen een zogeheten vordering op de langstlevende. Peter van Dongen, lid van de juridische helpdesk van KBO-Brabant, merkt dat daarover soms misverstanden bestaan. In de Ons van maart en april legde hij uit hoe de wettelijke verdeling in elkaar zit. Nu licht hij aan de hand van een voorbeeld toe wat de vordering op de langstlevende inhoudt.

Gerda (73) ten Brink heeft onlangs haar man Freek (74) verloren. Gerda weet dat Freek en zij elk een eigen erfenis achterlaten en dat er ‘iets’ is met geld dat hun twee kinderen nu van haar tegoed hebben, uit de erfenis van Freek. Een vordering op de langstlevende: hoe zit dat precies?

Peter van Dongen merkt regelmatig in de contacten die hij heeft vanuit de juridische helpdesk van KBO-Brabant, dat er misverstanden zijn rond de erfenis van de ouder die als eerste overlijdt. Hij legt het uit aan de hand van het voorbeeld van Freek en Gerda: ‘Als Freek overlijdt en er is geen testament, krijgen de beide kinderen een zogeheten vordering op de langstlevende. Dat houdt in dat Gerda aan ieder kind het erfdeel uit de nalatenschap van Freek verschuldigd is, maar dat nog niet aan hen hoeft te betalen. Zij houdt dus een schuld aan de kinderen. Voor de kinderen is hun erfdeel in beginsel pas opeisbaar bij het overlijden van Gerda, als ook de nalatenschap van Gerda zelf vrijkomt.’

Misverstanden kunnen ontstaan als Gerda na het overlijden van Freek opnieuw trouwt. Van Dongen: ‘Heel belangrijk om te weten is dat de kinderen het erfdeel van Freek in alle gevallen mogen opeisen na het overlijden van Gerda. Haar nieuwe echtgenoot kan wel van Gerda erven, maar moet beseffen dat de schuld aan haar kinderen vanwege de nalatenschap van Freek, allereerst aan haar kinderen moet worden uitbetaald, vóór Gerda’s eigen nalatenschap wordt verdeeld. Als Gerda de nalatenschap van Freek ondertussen heeft opgemaakt en zelf ook niks nalaat, hebben de kinderen helaas pech.’

Wat Van Dongen daarnaast wil benadrukken: ‘Leg na het overlijden van de eerste echtgenoot altijd vast wat de nalatenschap is en dus ook de grootte van de vordering van de kinderen. Daarover moet je namelijk belasting betalen. Het is voor de kinderen belangrijk dat zij zich bij het overlijden van Gerda realiseren dat ze alleen nog over Gerda’s nalatenschap erfbelasting hoeven te betalen. Over Freeks nalatenschap – inclusief de erfdelen van de kinderen – heeft Gerda namelijk al erfbelasting betaald.’